Encyklopedia pojęć hydraulika, słowniczek wyrazów hydraulicznych
Hydraulik jest fachowcem trudniącym się realizacją systemów wodno-kanalizacyjnych w różnego typu budynkach. Na co dzień posługuje się on szerokim zestawem pojęć specjalistycznych, które dla przeciętnego człowieka niekoniecznie będą znajome i zrozumiałe.
Słowniczek pojęć:
Hydraulika - dziedzina hydromechaniki, zajmująca się opisem ruchu cieczy uproszczonym do jednego wymiaru przestrzennego.
Bryła parcia - bryła geometryczna, która po wypełnieniu cieczą wywołuje swoim ciężarem takie obciążenie ściany jak parcie tej cieczy.
Bryła parcia poziomego - trójwymiarowy wykres rozkładu wysokości ciśnienia działającego na rzut danej powierzchni na płaszczyznę pionową.
Bryła parcia pionowego - trójwymiarowy wykres rozkładu wysokości ciśnienia działającego na rzut danej powierzchni na płaszczyznę poziomą.
Ciągłość ośrodka (continuum) - teoria polegająca na przyjęciu, iż wszystkie nieskończenie małe elementy ośrodka mają te same własności mechaniczne.
Ciśnienie - siła nacisku (oznaczana jako F) przypadająca na jednostkę powierzchni (A).
Elementy rurociągu - gałąź czyli odcinek rurociągu o stałych parametrach prowadzący stały wydatek lub charakteryzujący się jednostajnym rozbiorem wody; węzeł czyli połączenie w jednym punkcie kilku gałęzi; oczko czyli układ gałęzi rurociągu, który umożliwia przepływ pomiędzy dwoma węzłami dwiema różnymi drogami.
Hydrostatyczny rozkład ciśnienia - przestrzenny rozkład ciśnienia wewnątrz nieruchomej cieczy w jednorodnym polu grawitacyjnym.
Kinematyczny współczynnik lepkości (V) - stała proporcjonalność pomiędzy siłami tarcia wewnętrznego w ruchu laminarnym a poprzecznym do kierunku ruchu przyrostem prędkości cieczy.
Kolektor - kanał o przekroju zamkniętym, w którym odbywa się przepływ ze swobodnym zwierciadłem.
Lepkość - zdolność cieczy do stawiania oporu podczas ruchu jej elementów względem siebie.
Lewar - rurociąg grawitacyjny, którego oś przebiega na pewnym odcinku ponad zwierciadłem wody w zbiorniku zasilającym.
Linia wodna (linia pływania) - kontur powierzchni pływania.
Metacentrum - punkt przecięcia linii działania wyporu z osią pływania przy niewielkim wychyleniu ciała z położenia pływania.
Natężenie przepływu płynu - objętość płynu przepływająca przez daną ograniczoną powierzchnię w jednostce czasu.
Oś pływania - prosta przechodząca przez środek wyporu i środek ciężkości ciała znajdującego się w położeniu pływania.
Otwarta sieć rurociągów - rurociąg złożony z kilku gałęzi, w którym przepływ pomiędzy dwoma punktami może odbywać się tylko po jednej drodze.
Położenie pływania - położenie ciała pływającego, przy którym wypór równoważy ciężar ciała, a środek ciężkości i środek wyporu znajdują się na jednej prostej pionowej.
Powierzchnia elementarna - sytuacja, w której każdemu punktowi rzutu poziomego lub pionowego danej powierzchni odpowiada tylko jeden jej punkt.
Powierzchnia pływania (wodnica, pole pływania) - powierzchnia przekroju ciała, pozostającego w położeniu pływania, płaszczyzna zwierciadła cieczy.
Prędkość lokalna płynu - długość drogi pokonywanej w jednostce czasu przez poruszający się element płynu.
Przepływ w rurociągu - przepływ, w którym ciecz wypełnia całą objętość kanału o przekroju zamkniętym.
Ruch jednostajny - ruch płynu ze stałą prędkością.
Ruch krytyczny - ruch, w którym energia strumienia, przy zadanym przepływie i geometrii koryta, osiąga minimum.
Ruch laminarny (uwarstwiony) - gdy poszczególne strugi płynu nie mieszają się ze sobą ślizgając gładko po sobie, dlatego też prędkość ruchu pozostaje stabilna, a opory ruchu są liniową funkcją prędkości.
Ruch nadkrytyczny (spokojny) - ruch, w którym prędkość przepływu jest mniejsza od prędkości krytycznej.
Ruch niejednostajny (zmienny) - ruch płynu z prędkościami zmieniającymi się wzdłuż strumienia.
Ruch nieustalony (nietrwały) - ruch płynu z prędkościami zmieniającymi się w czasie.
Ruch opóźniony - niejednostajny ruch płynu z prędkością malejącą wzdłuż strumienia.
Ruch podkrytyczny (rwący) - ruch, w którym prędkość przepływu jest większa od prędkości krytycznej.
Ruch przyspieszony - ruch niejednostajny płynu z prędkością wzrastającą wzdłuż strumienia.
Ruch turbulentny (burzliwy) - gdzie dochodzi do intensywnego mieszania strug, a ich przebieg jest trudny do przewidzenia, stąd występują pulsacje prędkości, a opory ruchu są proporcjonalne do kwadratu prędkości.
Ruch ustalony (trwały) - ruch płynu z prędkościami stałymi w czasie.
Rurka piętrząca (Pitota) - pionowa rurka piezometryczna tkwiąca dolnym, zagiętym w kierunku przeciwnym do przepływu, końcem w strumieniu cieczy.
Rurociąg grawitacyjny - rurociąg, w którym ruch został wywołany przez różnicę wysokości pomiędzy wlotem a wylotem.
Rurociąg prosty - rurociąg, w którym przepływ odbywa się wzdłuż jednej linii.
Rurociągi równoległe - sieć pierścieniowa zawierająca tylko dwa węzły - rozdzielczy i zbiorczy.
Rurociąg ssawny - rurociąg, w którym ruch został wywołany przez obniżenie ciśnienia na wylocie.
Rurociąg szeregowy - rurociąg prosty składający się z odcinków o różnych średnicach.
Rurociąg tłoczony - rurociąg, w którym ruch został wywołany przez podwyższenie ciśnienia na wylocie.
Rurociąg wydatkujący po drodze - rurociąg, w którym ruch odbywa się wzdłuż jednej gałęzi, ale występuje zmniejszanie się przepływu z długością rurociągu.
Sieć pierścieniowa rurociągów - rurociąg złożony z kilku gałęzi, w którym przepływ jego dowolnymi dwoma punktami może odbywać się wieloma drogami.
Sprzężenie hydrauliczne - związek między głębokościami wody w dwóch przekrojach o różnym reżimie przepływu.
Syfon - rurociąg, którego oś przebiega na pewnym odcinku poniżej wylotu.
Symetria obrotowa - cecha ściany charakteryzującej się tym, że posiada jeden środek lub oś krzywizny. Wówczas linia działania wypadkowej parcia przechodzi przez ten środek lub przecina oś.
Środek parcia - punkt na ścianie, w którym przyłożona jest wypadkowa siła parcia.
Upust - wycięcie w ścianie zbiornika służące do odprowadzania wody, ze stanowiska górnego do dolnego.
Upust denny (otwór) - upustt ciśnieniowy, na którego powierzchnię działa od strony stanowiska górnego ciśnienie wody wyższe od atmosferycznego.
Upust powierzchniowy (przelew) - upust bezciśnieniowy, którego powierzchnię czynną ogranicza od góry swobodne zwierciadło cieczy. Warstwa wodonośna - obszar wypełniony gruntem wodoprzepuszczalnym zawierającym wodę.
Wyporność wagowa - ciężar cieczy wypartej przez ciało w położeniu pływania.
Wysokość ciśnienia - miara ciśnienia, wyrażana wysokością słupa cieczy wywołującego u swej podstawy równe co do wartości ciśnienie hydrostatyczne.
Wysokość metacentryczna - wysokość wzniesienia metacentrum ponad środkiem ciężkości ciała pływającego.
Zwierciadło piezometryczne - dla wód podziemnych jest to powierzchnia ekwibaryczna, na której ciśnienie wody w warstwie wodonośnej jest równe atmosferycznemu.
Komentarze
Brak komentarzy
Zostaw komentarz